انواع کاغذ و آخال

انواع کاغذ

کاغذ ها برحسب کاربرد آنها به انواع مختلفی تقسیم بندی میگردد. مهمترین آنها بشرح ذیل میباشد.

تنوع تولید کاغذ در جهان بسیار زیاد است که ممکن است مصارف اختصاصی و غیر عمومی داشته باشند. به زبان ساده سعی شده تعاریف مختصری از هر از یک از انواع کاغذ های مورد استفاده عموم خصوصا ایران ارائه گردد . بنابراین همانگونه گفته شد غیر از انواع زیر کاغذ های بسیاری در جهان ساخته و مورد استفاده قرا می گیرد.

  • کاغذ چاپ و تحریر
  • کاغذ روزنامه و کاغذ LWC
  • کاغذ و مقوای گلاسه
  • مقوای پشت طوسی و سفید
  • کاغذ های بسته بندی
  • کاغذ کرافت
  • کاغذ فلوتینگ
  • کاغذ تست لاینر
  • کاغذ تاپ وایت
  • کاغذ ساده

کاغذ چاپ و تحریر

آن چه در ایران به نام کاغذ تحریر شناخته می شود در طبقه بندی بین المللی کاغذها کاغذ تحریر و چاپ writing and printing paper  نامیده می شود و انواع مختلف دارد. این کاغذ به دو صورت پوشش دار یا اندوده شده (Coated) و بدون پوشش یا اندود نشده (Uncoated) عرضه می شود. آنچه در ایران کاغذ تحریر نامیده می شود معمولا بدون پوشش است و به گونه ای است که می توان با جوهر روی هر دو طرف آن نوشت بدون این که مرکب به سمت دیگر کاغذ نفوذ کرده و یا نشت کند.

 این نوع کاغذ معمولادر سایزهای ۱۰۰*۷۰،  ۹۰*۶۰ و گراماژهای ۵۰ ،۵۵، ۶۰، ۶۵، ۷۰، ۷۵، ۸۰، ۱۰۰، ۱۲۰ GSM بصورت شیت شده در بازار عرضه می شود اما عمدتا بصورت رول تولید میگردد.

برخی انواع دیگر کاغذ مانند کاغذ خود کپی یا کاربن لس و یا کاغذ های حرارتی از انجام فرایند بر روی کاغذ تحریر تولید میگردد . در ادارات و بانک ها و جاهای دیگر مورد استفاده قرار میگیرد.

کاغذ هایی که در پرینتر ها مورد استفاده قرار میگیرد معمولا بصورت رول تولید و به اندازه های مورد استفاده شیت و بسته بندی میگردد.

کاغذ روزنامه و کاغذ LWC

کاغذ روزنامه کاغذی است که از تفاله ی چوب (فیبرهای بازیافت شده) و بدون بکارگیری عملیات مکانیکی روی آن ساخته می شود و مقاومت آن در برابر نور پائین است و به دلایل فوق ارزان، اما شکننده و لطیف است. البته گاهی کاغذ روزنامه از خمیر اولیه چوب نیز تولید می شود ( ۴۲ تا ۴۸ گرمی) که سایه روشن رنگ و سطحی که اجازه می دهد چاپ عکس روی آن با وضوح بیشتری از کاغذهای روزنامه دیگر انجام شود و عرض دستگاه تولید کننده آن حدودا ۱۵۷۵ تا ۱۷۶۰ میلیمتر می باشد.

این کاغذ همانطور که از نام آن پیداست، مخصوص روزنامه است و سفید، مسطح قدرت جذب بالا داشته و معمولا برای چاپ روزنامه با ماشین افست و لترپرس استفاده می شود. کاغذ روزنامه برای کارهای هنری سریع و موقتی مناسب است. از این کاغذ برای طراحی های خام و اولیه ی بزرگ و طراحی های موقتی که با مداد ذغالی یا مداد شمعی و مداد گچی انجام می شوند، استفاده می شود.

کاغذ روزنامه بصورت دفترچه، ورقه و … در دسترس است. رنگ این کاغذ معمولا فیلی رنگ است. ضمنا بصورت رنگی هم تولید می شود . این کاغذ دارای کشش سطحی کافی و مقاومت مناسب در زمان چاپ می باشد.

کاغذ و مقوای گلاسه

کاغذ چاپ دارای پوشش دورو با کیفیت بالا و کمی سنگین و با سطحی صاف و هموار را کاغذ گلاسه می نامند. تکثیر تصاویر تک رنگ و چند رنگ با کیفیت خوب نیاز به کاغذی دارد که سطح آن یکدست و صاف باشد و بصورت یکنواخت جوهر جذب سطح آن شود. کاغذ گلاسه در این مورد مناسبترین می باشد.

مقوای پشت طوسی و سفید

مقوای پشت طوسی مقوایی است با گرم های متنوع که یک طرف آن سفید یا رنگ متمایل به طوسی است. از این نوع مقوا در چاپ جعبه و بسته بندی های مختلف استفاده می شود. مقوای پشت طوسی یا دوبلکس از ورقه های مقوا بصورت دو لایه تهیه می شود و بطور طبیعی این دو لایه با صفحه های مخصوص مرطوب به همدیگر چسبانده می شود. در کاغذ پشت طوسی ممکن است برحسب ضرورت مقادیری خمیرکاغذ باطله (بازیافتی) بکار رفته باشد.

اما در مصارف بهداشتی و دارویی پشت سفید با خمیر بکر تولید میگردد.

کاغذ های بسته بندی

دارای انواع مختلفی از جمله کاغذ کرافت ، تست لاینر ، فلوتینگ و کاغذ وایت تاپ و کاغذ ساده قهوه ای میباشند گرماژ کاغذ بسته بندی از ۱۱۰ تا۱۷۵  متغیر می باشد و عرض رول های کاغذ بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ مورد استفاده می باشد.

کاغذ کرافت

کاغذی با مقاومت بالا که از سولفات خمیر پالپ تهیه می شود. کاغذهای کرافت بسیار متنوعند مانند کاغذهای کرافتی که سفید نشده که برای بسته بندی استفاده می شوند تا کاغذهای کرافت سفید شده که برای تهیه کاغذهایی که پیوستگی بافت آن قوی است.

این نوع کاغذ معمولا با رنگ قهوه ای یا با رنگ سفید تولید می شود و با دوام می باشد و عموما برای بسته بندی جعبه، کارتن، پاکت (کرافت) بکار می رود گرماژ و وزن این کاغذ بسیار متنوع است بطوری که از ترکیب آنها در تولید ورق و کارتن امکان تولید بیش از یکصد نوع ترکیب در ورق های ۳ لایه و ۵ لایه میسر می گردد و به صورت کاغذ کرافت، مقوای کرافت و مقوای زبر یا خشن کرافت می باشد.

 این نوع کاغذ دربعضی کارخانجات تولید ورق کارتن، تولیدکنندگان پاکت سیمان و همچنین تولید ساک های کاغذی مورد استفاده قرار می گیرد.

کاغذ فلوتینگ

فلوتینگ به کاغذی اطلاق میشود که در لایه میانی ورق کارتن به صورت کنگره ای یا موج دار استفاده می شود. نقش این لایه، ضربه گیری و تحمل فشارهای فیزیکی و استاتیکی وارد شده به کارتن است. بنابراین استحکام این نوع کاغذ، نقشی کلیدی در کیفیت کارتن تولیدی دارد.

کاغذ فلوتینگ که به آن کاغذ کنگره ای هم گفته می شود ، در ایران توسط کارخانجات متعددی تولید می گردد و واردات آن تقریبا صفر می باشد.در ایران قبلا فقط کارخانه چوب و کاغذ مازندران تولید آن را با روش خاص خمیر مرسوم به فرآیند نیمه شیمیایی سولفیت خنثی از مخلوط گونه های چوبی انجام میداد  اما انواع دیگر کاغذ فلوتینگ بدون وجود الیاف یا خمیر چوب در بسیاری از کارخانجات کاغذ سازی داخل با صد در صد کاغذ های بازیافتی تولید میگردد.کاغذ فلوتینگ در صنعت ورق کارتن از جایگاه خاصی برخوردار است . با توجه به خواص و موارد استفاده آن کاملا مشخص می باشد که فلوتینگ ساخته شده از خمیر چوب ،آیده آل ترین نوع کاغذ فلوتینگ می باشد.

گرماژ کاغذ بسته بندی از ۱۱۰ تا۱۷۵  متغیر می باشد و عرض رول های کاغذ بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ مورد استفاده می باشد.

کاغذ تست لاینر

در تعریف کاغذ کرافت لاینر توضیح داده شد که کاغذ کرافت لاینر ، کاغذی است از خمیر کاغذ که می تواند از ۱۰۰ % تا ۸۰% باشد.

اگر کاغذی تولید نمائیم که ۱۰۰% مواد اولیه آن از مقواهای بازیافتی باشد ، نام آن تست لاینر می باشد (تولید واحدهای داخلی) .

این نکته قابل توجه است که  هر چقدر از مقدار خمیر کاغذ ، در ساخت کاغذ کرافت کم نمائیم،  از کیفیت آن کم می گردد و به کاغذ تست لاینر نزدیک تر میگردد.

کاغذ تست لاینر در ساخت ورق کارتن استفاده می گردد این کاغذ هم میتواند در لایه رو قرار گیرد و هم در لایه زیرین ، که این امر بستگی به کیفیت کاغذ تست لاینر دارد.

در حال حاضر اکثر کاغذهای وارداتی تست لاینر هستند که بطور اشتباه در ایران به آنها هم کرافت لاینر می گویند.

گرماژ این کاغذها از بین ۱۱۵ تا ۱۲۷ گرم میتواند متغیر باشد.

این کاغذ بصورت رول بوده و با عرض ۱۰۰ – ۱۲۰-۱۶۰-۱۸۰-۲۰۰ -۲۲۰- ۲۴۰ سانتی متر تولید و یا وارد می گردد.

کاغذ تاپ وایت

کاغذ تاپ وایت ، کاغذ کرافت یا تست لاینری است که روی آن سفید می باشد و در لایه رویی ورق کارتن مورد استفاده قرار می گیرد و کیفیت چاپ آن نیز مطلوب می باشد.

گرماز این نوع کاغذ بین ۱۱۰ تا ۱۵۰ گرم متغیر میتواند باشد و از بین ۲۰% تا ۲۵% خمیر بازیافتی سفید در سطح رویی و ۷۵% تا ۸۵% خمیر کارتن و بازیافتی در لایه زیرین قرار دارد .

ماشین آلات ساخت این نوع کاغذ دو هدباکس بوده و فقط این نوع ماشین آلات توان تولید کاغذ وایت تاپ را دارند.

درحال حاضر تعدادی از واحدهای داخلی این نوع کاغذ را تولید می نمایند و الباقی نیاز کشور از طریق واردات تامین می گردد.

کاغذ ساده

این نوع کاغذ در لایه های داخلی کارتن مورد استفاده قرار می گیرد و این کاغذ در پاره ای از خصوصیات مانند مقاومت در برابر رطوبت و یا مقاومت های ذاتی الیاف همان کاغذ تست لاینر است ولی نیاز به صافی مناسب برای چاپ و یا اندود شدن با الیاف رنگبری شده جهت سفید کردن برای چاپ و غیره را ندارند.این کاغذها می‌توانند از ۱۰۰% الیاف بازیافتی ساخته شوند ولی از نظر بهداشتی باید در رتبه قابل قبولی باشند چرا که ممکن است در بعضی از موارد، در تماس با محصولات خوراکی موجب ایجاد بوی بد شده و موجب فساد این مواد گردد.

کاغذهای مورد استفاده در لایه های میانی کارتن های پنج لایه و هفت لایه نیز از همین نوعند که در این موارد فقط نقش اتصال دهنده و حجیم کننده را دارند. عمده کارخانه های کاغذ داخلی این کاغذ را برای مصارف کارتن سازی تولید می‌کنند.

آخال درجه یک

شامل انواع ساک کرافت Sack Kraft ( مانند پاکت­های سیمان و پاکت غذای حیوانات خانگی یا کاغذهای ضایعاتی مورد مصرف به جهت تولید این اقلام) و دی ال کی  DLK (شامل انواع کارتن­های جعبه­های بزرگ سیگار، کارتن جعبه­های موز). هر کدام از این موارد خود دسته بندی­های متفاوتی دارند. مثلا ساک کرافت، خود ممکن است کهنه یا استفاده شده باشد (پاکت سیمانی که بعد از استفاده دور ریخته می­شود) یا نو باشد (مانند پاکت سیمانی که در کارخانه تولید کننده پاکت، اشکال چاپ داشته و در دسته اقلام ضایعاتی قرار گرفته است).

یا مثلا ساک کرافت به همراه لایه نایلون یا فویل باشد و یا بدون نایلون یا فویل. اگر نایلون یا فویل دارد، آیا این نایلون یا فویل لمینیت شده و با دست قابل جدا کردن نیست و یا به صورت لایه­های منفک و جداگانه در میان لایه­های کاغذ قرار دارد. ساک کرافت و دی ال کی معمولا دارای درصد بالای الیاف ویرجین، که دارای طول مناسب و استحکام بالا می­باشد، هستند  و الیاف بازیافتی کمی دارند.  بسته به نوع، مدل، کیفیت میزان الیاف، زمان خرید، ناخالصی آن (نایلون و فویل یا مواردی مانند خاکسترهای سیمان و …) ، رطوبت بار، است.

آخال درجه دو

مانند گریدهای ۹۸۰۲ یا ۹۸۰۵ یا گرید ۱.۱ یا ۱.۰۵ که شامل انواع کارتن­های معمولی است. این کارتن­ها معمولا کارتن­ها یا کاغذهایی است که به تعداد دفعات کم بازیافت شده و الیاف آن هنوز طول و کیفیت خود را در حد معقولی حفظ کرده­اند. قیمت انواع آن بسته به نوع، مدل، کیفیت میزان الیاف، زمان خرید، ناخالصی آن (نایلون و زباله قاطی شده مانند خاک و …)، رطوبت بار، است.

آخال درجه سه

مانند گریدهای ۸۰۲۰ که معمولا سورت نشده و دارای رطوبت و ناخالصی بالا است و الیاف آن به قدری بازیافت شده است که دیگر طول و استحکام لازم را ندارد. کاربرد این نوع آخال معمولا برای تولید کاغذهای با کیفیت بسیار پایین است و البته علیرغم ارزان بودن، هزینه­های تولید را به علت ناخالصی زیاد و کیفیت پایین الیاف، به شدت افزایش می­دهد. قیمت انواع آن بسته به نوع، مدل، مقدار کاغذ سفید و رنگی آن، زمان خرید، ناخالصی آن (نایلون و زباله قاطی شده مانند خاک و …)، رطوبت بار، است.

خمیر کاغذ یا خمیر آخال

این در واقع همان آخال درجه سه است که با آب مخلوط شده و بخشی از ناخالصی­های درشت آن گرفته شده است اما رطوبت بالایی دارد (حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد). به عبارت دیگر از نظر ناخالصی تمیزتر از آخال درجه سه است اما حجم آب (رطوبت ) بالایی دارد و گاهی در هر تن آن فقط حدود ۴۰۰ کیلوگرم الیاف یافت می­شود و الباقی وزن آن را آب تشکیل می­دهد.

بیشترین کاربرد آن برای کارخانه­هایی است که خط تولید آنها امکان تفکیک ناخالصی­های آخال را ندارد و یا مشکل انبارداری دارند (زیرا هم فضای کمتری نسبت به آخال اشغال می­کند و هم ریسک آتش سوزی کمی دارد).